Choroba Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit. Na jej rozwój ma wpływ wiele czynników genetycznych i środowiskowych a dokładna etiologia wciąż nie została poznana. Jest zaliczana do chorób cywilizacyjnych, a częstość jej rozpoznawania stopniowo wzrasta w krajach wysokouprzemysłowionych, w tym w Polsce.

Pierwsze objawy występują zwykle u osób młodych – nastolatków lub młodych dorosłych i są bardzo niecharakterystyczne – należą do nich bóle brzucha, głównie w prawym podbrzuszu, biegunki, osłabienie, złe samopoczucie, utrata masy ciała, gorączki. Diagnostyka jest niestety zwykle trudna i długotrwała, często rozpoznanie zostaje postawione dopiero w ośrodku wyspecjalizowanym w diagnostyce i leczeniu nieswoistych zapaleń jelit.

Nacieki zapalne w chorobie Leśniowskiego-Crohna mogą wystąpić na całej długości przewodu pokarmowego, od jamy ustnej do odbytu. Obejmują one całą grubość ściany jelita, co może prowadzić  do powstawania przetok (nieprawidłowych połączeń pomiędzy pętlą jelita a innym narządem lub skórą, przez które wydobywa się treść jelitowa), ropni lub niedrożności przewodu  pokarmowego. Tego typu powikłania często wymagają leczenia operacyjnego. Obecność przewlekłego nacieku zapalnego zwiększa również ryzyko rozwoju choroby nowotworowej.

Podstawowymi lekami służącymi do kontrolowania objawów choroby są leki wpływające na funkcjonowanie układu odpornościowego (immunomodulatory, takie jak azatiopryna lub merkaptopuryna), sterydy (służące głównie do przerwania zaostrzeń choroby), antybiotyki oraz wciąż szeroko stosowane preparaty mesalazyny lub sulfasalazyny. Są również w Polsce zarejestrowane leki biologiczne (czyli przeciwciała niszczące przekaźniki nasilające stan zapalny w organizmie), które są lekami najbardziej skutecznymi, ale ze względu na bardzo wysoką cenę dostępnymi jedynie w ramach programów lekowych NFZ.

W ostatnich latach pojawiło się wiele nowych informacji na temat charakteru procesu zapalnego w chorobie Leśniowskiego-Crohna, które mogą być wykorzystane do opracowania nowych leków (zarówno klasycznych jak i biologicznych)pozwalających na uzyskanie oraz długotrwałe podtrzymanie remisji u Pacjentów z tą chorobą. Badania z takim lekami są prowadzone między innymi w naszym Centrum Medycznym przy ul. Kopernika 32.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit. Na jego rozwój ma wpływ wiele czynników genetycznych i środowiskowych a dokładna etiologia wciąż nie została poznana. Jest zaliczane do chorób cywilizacyjnych, a częstość jego rozpoznawania stopniowo wzrasta w krajach wysokouprzemysłowionych, w tym w Polsce i jest wyższa niż choroby Leśniowskiego-Crohna.

Choroba jest zwykle rozpoznawana u nastolatków lub młodych dorosłych, ale zdarzają się również późniejsze rozpoznania. Głównymi objawami są biegunki z domieszką krwi, mogą występować również bóle brzucha, wzdęcia, nadmierne oddawanie gazów. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest kolonoskopia, która zwykle pozwala na postawienie jednoznacznego rozpoznania.

Zmiany zapalne w tej chorobie występują jedynie w obrębie jelita grubego i dotyczą tylko najbardziej wewnętrznej części ściany jelita (śluzówki). Zwykle mają charakter ciągły od odbytu w głąb jelita, które mogą (ale nie muszą) obejmować w całości. Nie towarzyszą im powikłania takie jak w chorobie Leśniowskiego-Crohna (przetoki, ropnie, niedrożność), ale wrzodziejące zapalenie jelita grubego jest bardzo silnym czynnikiem ryzyka rozwoju raka jelita grubego i pacjenci z tą chorobą muszą mieć regularnie wykonywaną kolonoskopię, nawet jeżeli nie występują u nich objawy.

W leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego podstawowymi lekami są preparaty mesalazyny (lub sulfasalazyny), służące głównie do podtrzymywania remisji i przerywania zaostrzeń o niewielkim nasileniu. Mogą być podawane doustnie lub w postaci czopków/wlewek doodbytniczych. Do podtrzymania remisji wykorzystuje się czasem również leki wpływające na funkcjonowanie układu odpornościowego (immunomodulatory, takie jak azatiopryna lub merkaptopuryna). W trakcie zaostrzeń stosowane są sterydy oraz antybiotyki. W przypadku choroby o ciężkim przebiegu, nie reagującej na standardowe leczenie, można stosować leki biologiczne (czyli przeciwciała niszczące przekaźniki nasilające stan zapalny w organizmie), które niestety ze względu na bardzo wysoką cenę są dostępne jedynie w ramach programów lekowych NFZ.

W ostatnich latach pojawiło się wiele nowych informacji na temat charakteru procesu zapalnego we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, które mogą być wykorzystane do opracowania nowych leków (zarówno klasycznych jak i biologicznych) pozwalających na uzyskanie oraz długotrwałe podtrzymanie remisji u Pacjentów z tą chorobą. Badania z takim lekami są prowadzone między innymi w naszym Centrum Medycznym przy ul. Kopernika 32.